دانه‌های برنج به عنوان یکی از غلات بسیار پرمصرف در سراسر جهان شناخته می‌شود. حدود نصف جمعیت جهان آن را به عنوان غذای اصلی مصرف می‌کنند. تاریخچه کشت برنج در ایران و جهان و کشف این محصول، همچنین توسعه آن، داستان‌های متعددی را در اطراف جهان ترک کرده است که شناختن و بررسی آنها می‌تواند بسیار مفید باشد.
فروشگاه حاج یوسف متخصص در عرضه انواع برنج با کیفیت برتر مانند برنج هاشمی گیلان، طارم درجه یک، صدری و برنج دم سیاه می‌باشد. این فروشگاه با استفاده از تجهیزات مکانیزه و رعایت استانداردهای بهداشتی، با بسته‌بندی جذاب و بهداشتی این محصول را تولید و عرضه می‌نماید.
در این مقاله، فروشگاه حاج یوسف قصد دارد تاریخچه کشت برنج در ایران و جهان را توضیح دهد.
تاریخچه کشت برنج در جهان
درباره خاستگاه برنج وحشی اختلاف نظرهایی وجود دارد، اما بیشتر محققان معتقدند که بیش از چهارده هزار سال پیش به صورت خودرو در مناطق شرق آسیا و افریقا رشد می‌کرده است.
اسناد باستان شناسی نشان می‌دهد که نخستین بار و حدود نه هزار سال پیش، در چین در منطقه‌ای به نام دره یانگ تسه شناسایی شده و به صورت یک محصول کشاورزی تبدیل شده است.
بعد از آن، به تدریج از آسیای شرقی به سمت جنوب و غرب آسیا، و سپس به اروپا راه یافت. هنوز هم کشورهای هند و چین بزرگترین تولیدکنندگان برنج در جهان هستند، و ۶۰ درصد مصرف برنج نیز در قاره آسیا صورت می‌گیرد.
بعضی ادعا می‌کنند که برنج وحشی ابتدا در استرالیا رشد کرده و سپس اهلی شده است، اما این ادعا زیاد قوتی ندارد و احتمالاً نخستین کاشت برنج توسط انسان در منطقه‌های شرق آسیا بوده است.
انواع برنج های امروزی مانند برنج هندی و ژاپنی می‌تواند شاهدی بر این ادعا باشد.
تاریخچه برنج در ایران
با توجه به دیدگاه لائوفر، کشت برنج در ایران پس از تسلط اعراب بر این منطقه رونق گرفته است. او اعتقاد دارد که در دوره ساسانیان، کشت برنج وجود نداشته است. اما برخی دیگر از محققان مانند پیگولیوسکایا، با استناد به اسناد تاریخی، آن را به دوران ساسانیان بازمی‌گردانند.
همچنین، پورفسور ام-جی میسون در بحث درباره تاریخ گسترش شلتوک در کشورهای خاورمیانه، زمان شروع کشت برنج در ایران را به اوایل قرن اول میلادی می‌دهد. اگرچه شلتوک از اوایل قرن اول میلادی در ایران کشت می‌شد، اما احتمالاً کشت و گسترش آن به صورت گسترده‌تر از قرن ششم تا هفتم میلادی آغاز شده است.
کشت برنج در ایران
بیشترین کشت در ایران در سه استان شمالی کشور، یعنی گیلان، مازندران و گلستان که اطراف دریای خزر واقع شده‌اند، با ۷۱٪ از کل سطح زیر کشت در کشور را به خود اختصاص داده‌اند.
این استان‌ها به عنوان مراکز عمده کشت و تولید برنج شناخته می‌شوند و تنوع ارقام محلی و اصلاح شده در این مناطق بسیار زیاد است. علاوه بر مناطق نیمه بیابانی و کوهپایه‌ای جنوب البرز و نواحی شرقی یرمن و حوزه اصفهان و سیرجان و نواحی بیابانی داخلی و کناره جنوب، در سایر نواحی کشور نیز کشت برنج انجام می‌شود.
از جمله استان‌هایی که کشت در آنها انجام می‌شود، خوزستان، فارس و اصفهان هستند که ارقام محلی و اصلاح شده در این استان‌ها بسیار زیاد است. به علاوه، در یازده استان دیگر کشور نیز کشت برنج صورت می‌گیرد.
اما در این استان‌ها تنوع ارقام به میزان قابل توجهی کمتر است و بیشتر از یک یا دو رقم کشت نمی‌شود.
در گذشته، برنج به عنوان غذایی گرانقیمت محسوب و بیشتر در میهمانی‌ها و جشن‌ها مصرف می‌شد، اما با تغییر فرهنگ غذایی، امروزه نقش اساسی در تامین غذای مردم کشور دارد و به عنوان یک غذای همگانی و ملی محسوب می‌شود.
تهیه انواع پلوها همراه با خورشت از جمله غذاهای محبوب مردم ایران است.
ارزیابی برنج ایرانی
معیارهای ارزیابی خواص دانه برنج شامل اندازه دانه، کیفیت پخت، و ظاهر دانه می‌شود. بر اساس اندازه، دانه به سه دسته بلند، متوسط و کوتاه تقسیم می‌شود، که دانه‌های بلند و باریک اغلب بیشتر مورد استقبال قرار می‌گیرند.
کیفیت پخت این محصول مستقیماً با میزان نشاسته و کیفیت آن مرتبط است. در نهایت، ظاهر دانه نیز بسیار مهم است. دانه به دو دسته شفاف و گچی تقسیم می‌شود، که دانه‌های گچی آسیب پذیری بیشتری نسبت به سایر دسته‌ها دارند و در هنگام پخت، بیشتر در معرض آسیب قرار می‌گیرند.
بنابراین، برای خرید، اندازه دانه، کیفیت پخت و ظاهر دانه باید مورد توجه قرار گیرد.
نکاتی درباره کشت برنج
بهترین زمان:
میانگین دمای مناسب برای رشد بین ۲۰ تا ۳۷ درجه سانتی‌گراد است. اگر دمای هوا پایین باشد یا آب مورد استفاده برای آبیاری زمین زراعی سرد باشد، رشد برنج و رسیدن دانه‌های آن به تاخیر می‌افتد.
باید توجه داشت که گرمای زیاد و افزایش دمای هوا ممکن است مرغوبیت برنج را کاهش دهد.
نور مناسب:
دانه‌های این محصول برای رسیدن به نور مناسب نیاز دارند، همانند اکثر گیاهان.
آب مناسب:
دانه‌های برنج نسبت به سایر گیاهان برای رشد به آب بیشتری نیاز دارند. دمای آب نیز بسیار مهم است؛ اگر کم باشد، رشد دانه‌ها به تاخیر می‌افتد و اگر بالا باشد، مرغوبیت آن کاهش می‌یابد.
برنج کاران آب مورد نیاز زمین‌های زراعی خود را اغلب از آب باران یا آب رودخانه‌ها تامین می‌کنند. باران زیاد ممکن است به دانه‌ها آسیب برساند.
رطوبت مناسب:
رطوبت بین ۷۰ تا ۸۰ درصد برای رشد مناسب است. اگر این رطوبت به ۵۰ درصد کاهش یابد، روند رشد به خوبی انجام نمی‌شود. رطوبت زیاد نیز ممکن است باعث ضایع شدن دانه‌های برنج شود.
خاک مناسب:
برنج در خاک‌های مختلف رشد می‌کند، اما خاک رس برای رشد بهترین است. اگر آب به میزان کافی در خاک‌های مختلف وجود داشته باشد، دانه‌ها به خوبی رشد می‌کنند.
سخن پایانی
در این مقاله، تاریخچه کشت برنج در ایران و جهان به صورت کلی و مختصر توضیح داده شده است. این محصول یکی از اعضای اساسی سفره‌های ایرانی است، که یا به صورت پلو که ترکیبی از برنج با سبزیجات و گوشت‌های مختلف است، یا به عنوان مکمل در کنار خورش‌های معروف ایرانی سرو می‌شود.
برنج، یکی از غلات پرمصرف در طول تاریخ است و تاریخچه طولانی‌ای دارد. تا به امروز نیز به عنوان یک منبع غذایی بسیار مفید شناخته می‌شود. با طعم و عطر دلپذیری که دارد، برنج از دیرباز تاکنون مورد علاقه مردم قرار گرفته و همواره جایگاه خاصی در سفره‌های ایرانی داشته است.
جهت تهیه برنج با کیفیت برتر و طعمی بی‌نظیر، می‌توانید به فروشگاه حاج یوسف مراجعه نمایید یا از خدمات ارسال رایگان آن بهره‌مند شوید.